Hoe teken je een mond?

Het tekenen van de mond wordt door veel beginnende maar ook zeer gevorderde kunstenaars, als zeer lastig beschouwd om te tekenen en te schilderen. Dit komt met name omdat het een zeer bewegelijk orgaan is met allerlei interne en aangrenzende spieren. Heel anders dus dan bijvoorbeeld het oor en de neus.

Wetenschappelijk gezien is de mond is de ingang van ons spijsverteringskanaal. Het is de plaats waar eten ons lichaam binnenkomt en waar de eerste stap van de voedselverwerking plaatsvindt. In de mond wordt voedsel door middel van kauwen klein gemaakt zodat het gemakkelijker is door te slikken.

Anatomie van de mond

Maar de mond is voor kunstenaars veel meer dan dit!

Mond als herkenningspunt

De mond is een belangrijk herkenningspunt voor het treffen van gelijkenissen binnen het portret en het geeft enorm veel expressie aan de persoon die je wilt gaan tekenen of schilderen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de mond voor heel veel kunstenaars in de geschiedenis een grote inspiratiebron vormde.

Denk hierbij bijvoorbeeld maar eens aan de monstertanden en vampiersbeten in de films en de mond als poort naar de hel (Pieter Bruegel).

Maar ook de tandentrekker van Jan Steen is je misschien wel bekend en uiteraard de mysterieuze glimlach van de Mona Lisa door Leonardo Da Vinci.

Bekende monden

Spieren en uitdrukkingen

Om te laten zien dat de mond en zijn lippen een en al spiertjes en uitdrukking zijn heb ik hier een foto toegevoegd. Deze compilatie aan foto’s is één mond van één model. Je ziet hier heel subtiel hoe de mond als het ware “spreekt”. Zo zie je: de ontspannen mond, gespannen, getuit, samengeperst, glimlachend etc.

Verschijningsvorm mond. Het is misschien niet te geloven, maar dit is allemaal dezelfde mond!

En ook dit is een mond, dit keer een mannelijke en iets minder subtiel: blij en verdrietig.

Blij en verdrietig

Wat al meteen opvalt is dat de mondhoeken, wanneer wij blij zijn, naar boven gericht zijn en wanneer wij verdrietig of teleurgesteld zijn, naar beneden wijzen.
Verder zitten er tussen de mannen- en de vrouwenmond ook hele kleine verschillen. De mond en met name de lippen van de vrouw zijn over het algemeen wat voller dan bij de man. De jonge en oudere dames doen er ook van alles aan om de mond en lippen zo vol mogelijk te laten lijken door eventuele plastische chirurgie (Botox) en door gebruik te maken van make-up zoals lippenstift en lipgloss.

Verschillen tussen vrouwen- en mannenlippen

Belangrijkste onderdelen van de mond bij het tekenen

Nu wordt het tijd om eens een mond van dichtbij te gaan bekijken en deze op papier te gaan zetten.

De mond bestaat voor de kunstenaars uit deze 3 belangrijkste onderdelen ter herkenning:

  1. de lippen (vol, smal, open, gesloten, geknepen etc)
  2. de mondhoeken (hoog, laag, gelijk, ongelijk etc)
  3. de gemoedstoestand (blij, gespannen, boos, relaxed, etc)

Mond leren tekenen in stappen

Om het in eerste instantie eenvoudig te houden beginnen wij met een ontspannen, tevreden mond.

Hierboven zie je ons “Model Mond” Als tekenmateriaal gebruikte ik AMI Krantenpapier, een houtskoolpotlood, een brede kwast, de doezelaar en een gum-potlood. Bij het tekenen van de mond houdt ik altijd rekening met de “5 eenheid”. Dit zijn de 5 kussentjes die in de lippen zitten.
(In dit geval is het model ietsjes naar rechts gedraaid. Kussentje 4 is bijvoorbeeld iets groter dan kussentje 5).

De 5 kussentjes van de lippen

Stap 1: de eerste opzet

Mond natekenen stap 1: globale grote vormen

Stap 2: de eerste schaduwen

Mond natekenen stap 2: de eerste schaduwen

Stap 3: schaduwen rond de mond

Mond natekenen stap 3: schaduwen rond de mond

Stap 4: alles krijgt een grijswaarde

Mond natekenen stap 4: alles krijgt een grijswaarde

Stap 5: Afwerking met brede kwast, doezelaar en potloodgum

Mond natekenen stap 5: afwerking met brede kwast, doezelaar en gumpotlood.

Zo, dat was dan onze oefening en wat een mooi en goed resultaat! Maak zo veel mogelijk studies voor jezelf.

De bijbehorende videotutorial duurt dik een uur en is toegankelijk voor leden van Tekenclub.nl. Ik zie de resultaten wel weer verschijnen op de ledensite!

Ook heb ik een blog geschreven over het tekenen van oren , over de ogen en er is er ook een over het tekenen van de neus.

Heel veel succes en groetjes van Lineke Lijn. ^^

Leer stap voor stap portret tekenen met de videocursus Portret ABC van Lineke Lijn!

Wil je graag goed en op een leuke manier leren portret tekenen? Lineke Lijn heeft speciaal voor Tekenclub.nl een videocursus en een werkboek samengesteld: het Portret ABC. De basiscursus staat op de ledensite en wordt regelmatig uitgebreid met nieuwe lessen. Daarnaast vind je op Tekenclub.nl nog vele andere videolessen: dieren tekenen, portretten tekenen, basiscursus tekenen, landschappen en perspectief tekenen en nog veel meer.

Klik hier als je nieuwsgierig bent geworden en meer wil lezen over het lidmaatschap!