Met (lijn)perspectief kunnen we diepte op een plat vlak nabootsen. In onderstaande tekeningen zie je drie keer dezelfde stoel. Met slechts een paar lijnen kunnen we niet alleen de vorm weergeven, maar ook ook iets vertellen over het standpunt van waaruit we de stoel zien.
Lijnperspectief staat aan de basis van alle andere zaken die je kunt gebruiken om diepte op een plat vlak te suggereren.
Basisvormen: denken als een beeldhouwer
Als je de wetten van perspectief tekenen begrijpt, wordt het tekenen van basisvormen (kubus, balk, cilinder, kegel, piramide en bol) veel makkelijker. In de cursus ‘basisvormen’ van Lineke Lijn op Tekenclub.nl leer je basisvormen herkennen in alles wat je om je heen ziet. Als je een gedegen kennis hebt van de regels van het perspectief wordt dit zelfs nog makkelijker en leuker.
Als je perspectief tekenen een beetje beheerst, ga je objecten in denkbeeldige 'dozen' (of kubussen of balken) zien. Zo'n doos heeft drie dimensies: een breedte, diepte en hoogte.
De stoel is bijvoorbeeld opgebouwd vanuit een denkbeeldige balk (een driedimensionale rechthoek). Door de stoel voor je te zien in een denkbeeldige balk, wordt het ineens veel makkelijker om te zien bij welke dimensie bepaalde lijnen horen. Je ziet in een oogopslag welke delen van het object in de breedte, de diepte of de hoogte lopen.
In eerste instantie leer je die blik het makkelijkst te ontwikkelen met hoekige objecten (zoals de stoel), maar ook gebouwen, tafels, kasten, enzovoorts. Gaandeweg ga je echter zien dat ook complexere vormen op deze manier makkelijk te ontleden zijn. Cilinders, kegels, piramides en bollen zijn namelijk ook op te bouwen vanuit een denkbeeldige doos.
Je zou kunnen zeggen dat je als een beeldhouwer leert kijken naar de wereld om je heen. Uiteindelijk ga je zelfs een hoofd zien als een beeldhouwer. Een beeldhouwer moet uit een blok steen weghakken wat niet nodig is en moet goed weten welke richtingen hij op moet gaan. Hij denkt daarom vanuit vlakken.
Maar er is meer!
Wist je dat kennis van perspectief tekenen ook veel steun geeft bij de volgende punten waarmee je diepte in je werk kunt krijgen?
Licht en schaduw
Wij zien licht en donker doordat sommige vlakken licht vangen, andere vlakken minder en sommige vlakken helemaal niet. Als je oefent met perspectief tekenen, dan ben je heel bewust bezig met de richtingen van vlakken. Het wordt dus veel makkelijker om licht en schaduw overtuigend neer te zetten. En: slagschaduwen volgen ook de regels van het perspectief.
Verkorting
Het goed weergeven van verkorting zorgt voor een flinke dieptewerking in je tekening. Bij objecten die sterk de diepte in lopen vanuit jouw standpunt zul je weinig van de zijkanten zien. In de schetsen hieronder zie je bijvoorbeeld bijna niks van de zijkant van de motor en de coureur. Bij het meisje zie je amper wat van de bovenbenen en zijkant van de schoenen.
Over het algemeen zijn vooral beginnende tekenaars geneigd om in dit soort situaties te gaan tekenen wat er eigenlijk niet te zien is. Als je wat getraind bent in perspectief tekenen, gaat het tekenen van verkortingen je veel makkelijker af.
Groot naar klein / detail minder detail
Uiteraard krijg je bij een goede perspectieftekening ook automatisch een goede werking van groot naar klein, waardoor diepte in je tekening ontstaat. Ook kun je bijvoorbeeld makkelijk mensen in de juiste grootte in de diepte plaatsen. Ook verschil in meer detail in de voorgrond en minder detail in de achtergrond ontstaan haast vanzelf, omdat je merkt dat er steeds minder ruimte is om te gaan zitten priegelen op details.
Wil jij het ook leren?
Gelukkig kan vrijwel iedereen perspectief tekenen goed leren. Maar... het is heel moeilijk om dit vanuit een boek te leren. Je leert het veel sneller als iemand het voordoet.
Cursus Perspectief Tekenen op Tekenclub.nl
Op donderdag 2 juni wordt de uitgebreide videocursus "Perspectief Tekenen" op de ledensite van Tekenclub.nl geplaatst. De cursus begint op absoluut beginnersniveau. Gaandeweg leer je steeds meer technieken en wordt het niveau hoger. De cursus zal regelmatig worden uitgebreid met nieuwe lessen. Aan bod komt o.a.: een-, twee- en driepuntsperspectief, technieken om gelijke en ongelijke afstanden te dupliceren, spiegeltechnieken, cirkels en cilinders in perspectief, hellende vlakken, slagschaduwen in perspectief, planprojectie enzovoorts.
Gratis live webinar perspectief tekenen
Op de dag voor de lancering van de cursus, woensdag 1 juni, geef ik een GRATIS live webinar over de basisbeginselen van het perspectief tekenen. Via deze link kun je je hiervoor inschrijven. Dit webinar is voor iedereen toegankelijk en is gratis.
Ledenwebinars perspectief tekenen
Als je gaat leren perspectief tekenen loop je geheid tegen vragen en/problemen aan. Daarom ga ik speciaal voor leden van Tekenclub.nl (leden van Schilderclub.nl kunnen natuurlijk ook meekijken!) live ledenwebinars 'perspectief tekenen' geven. Daarin ga ik werk van leden bespreken/corrigeren en vragen beantwoorden. Het eerste ledenwebinar staat gepland op dinsdag 28 juni. Leden kunnen de inschrijflink vinden bij 'webinar planning'. Uiteraard wordt de opname van dit webinar achteraf ook op de ledensite geplaatst.
